مجازی سازی چیست؟

در 15 سال گذشته دنیای مجازی سازی پیشرفت قابل توجهی نموده است و به این معنی است که تقریبا کمبود ی در این فضا وجود ندارد و به عنوان یک راه کار و راه حل جامع پیش روی همه مدیران قرار دارد. شرکت های زیادی در این زمینه در حال فعالیت اند که VMware، Microsoft، Citrix و Oracle از باقی بهتر بوده اند. اما قبل از انتخاب محصول و شرکت باید بدانید به دنبال چه راهکاری میگردید. اگر دانش و تجربه ای در زمینه شبکه و کامپیوتر دارید و هنوز به سمت مجازی سازی نرفته اید این نوشته شروع خوبی برای شما است.

مجازی سازی در میزکار ها

تقریبا تمامی فعالان عرصه شبکه و کامپیوتر با این تکنولوژی آشنایی دارند. این راهکار معمولا روی ایستگاه کاری فعلی شما (Microsoft Windows، Linux، Apple OS X) قابل نصب است و به شما اجازه می دهد تا محیط مجازی خود را بر پا سازید. و می توانید چندین سیستم عامل را توطس آن، در کنار یکدیگر نصب نمایید. وسعت این محیط مجازی به قدرت سخت افزار و منابع سیستمی شما محدود است. برخی از این نرم افزار ها عبارتند از:

• Oracle’s VirtualBox
• VMware Workstation
• VMware Fusion
• Parallels Desktop
• Microsoft Virtual PC

می توانید کتاب جامع مجازی سازی را که کاملا فارسی و رایگان توسط ویرا شبکه نگار تهیه شده است را دریافت کنید.

مجازی سازی سرور ها | Servers Virtualization

یکی از حرکت های بزرگ در حوضه مجازی سازی در ۱۵ سال اخیر مجازی سازی سرور ها است. مجازی سازی سرور ها را به صورت معکوس برسی می کنیم، هر سیستم عامل سرور برای نصب نیازمند سخت افزار فیزیکی است، با برسی معایب نصب سیستم عامل سرور به صورت مستقیم بر روی سخت افزار به مزایای این راهکار پی می بریم.

• مقدار منابع سخت افزاری که به این سرور ها اختصاص داده می شود معمولا بسیار زیاد است باعث هدر رفتن منابع و انرژی می شوند. (مثل: فضای ذخیره سازی، توان مصرفی برق)
• استفاده از سیستم عامل های سرور به صورت مستقیم بر روی سخت افزار باعث عدم استفاده از منابع سخت افزار است و معمولا سخت افزار ها به صورت بهینه مورد استفاده قرار نمی گیرند. در مورد پردازنده ها و حافظه این مورد بسیار مشهود است. هزینه بسیار زیادی برای سخت افزار ها پرداخت می شود و با نصب سیستم عامل سرور بر روی سخت افزار عملا از آن ها استفاده ای نمی شود.
• در اکثر ساختار ها، هر سرور شامل فضای ذخیره سازی است که برای آن در نظر گرفته شده است و این فضا صرفا برای همان سرور و کاربران آن سرور قابل استفاده است، نه سایر سرور های مجموعه.

اما انقلاب مجازی سازی سرور ها به همین جا ختم نمی شود و شامل موارد بسیار دیگری است که چکیده آن به این صورت است.

• تخصیص منابع سخت افزار به صورت پویا و ثابت، فرض کنید می خواهید برای افزایش کارایی یک سرویس دهنده مجازی میزان حافظه آن را افزایش دهید، در محیط مجازی در زمان کوتاهی می توانید این کار را انجام دهید بدون آنکه در سرویس دهی سرور اختلالی ایجاد شود یا حتی مجبور شوید آن را راه اندازی مجدد نمایید.
• فضای ذخیره سازی بین چندین سیستم عامل به اشتراک گذاشته می شود.
• و موارد بسیاری که در حوصله (مبانی مجازی سازی) نیست.

هایپروایزر های زیر از این دسته اند:

• VMware vSphere / ESXi
• (Microsoft Windows Server 2012 Hyper-V (or the free Hyper-V Server 2012
• Xen / Citrix XenServer
• (Red Hat Enterprise Virtualization (RHEV
• KVM

مجازی سازی ذخیره سازها | Storage Virtualization

معمولا در دیتا سنتر ها برای ذخیره سازی اطلاعات از سخت افزار های مجزا استفاده می شود که SAN ها و NAS ها را شامل می شود. برخی از آنها بر پایه ترافیک شبکه ای (iSCSI) و برخی از آنها بر پایه (FC | Fiber Channel) هستند که هزینه زیادی را در بر دارند. “هرچند استفاده از این سخت افزار ها در محیط مجازی نیز بسیار مفید بوده و توصیه می شود.” اما برخی از فعالان در زمینه مجازی سازی اقدام به ارائه راه کارهایی در این زمینه نموده اند که در کاهش هزینه ها بسیار موثر اند. در این راه کار ها فضای ذخیره سازی هر سرور (Local Storage) می تواند میان چندین سرور به اشتراک گذاشته شود و NAS ها و SAN ها را شبیه سازی نماید. در واقع سه سرور را فرض کنید که علاوه بر اطلاعات خود شامل یک کپی از اطلاعات سایر سرور ها نیز باشد و در زمان بروز خطا قادر هستند بدون وقفه سرویس دهی کنند. نرم افزار هایی از این دست عبارتند از:

• VMware Virtual SAN (محیط های بزرگ)
• VMware Virtual Storage Appliance (محیط های کوچک و متوسط)
• iXsystem Appliance

مجازی سازی میز کار |‌ Desktop Virtualization

بیشتر آشنایان با کامپیوتر ها حداقل یکبار آن را تجربه کرده اند و با آن آشنایی دارند. شرکت مایکروسافت سال ها ست که این قابلیت را در نسخه های مختلف ویندوز گنجانده است. RDP یا همان Remote Desktop Protocol مثالی است از مجازی سازی میز کار که نسخه کامل تر و کارا تر آن نیز تحت عنوان Microsoft Terminal Service سال ها ست که عرضه شده و قابل استفاده است. در این راهکار یک سرور با توان بالا جهت فراهم آوری میز کار ها مورد استفاده قرار می گیرد و کاربر از هر کجا می تواند به میز کار یکتا ی خود وصل شود و امور خود را انجام دهد. فرض کنید به یک میز کار در محیط سازمان وصل شده اید و امور خود را انجام می دهید، سپس از آن خارج شده و در مسافرت، منزل (بسته به سیاست های شرکت) یا هر جای دیگر به همان میز کار وصل شده و کار های خود را از سر می گیرید. این قابلیت از مزیت های رایانش ابری نیز محسوب می شود. در این سیستم حتی می توان از سیستم عامل دیگری (تلفن هوشمند، تبلت و …) نیز به میز کار خود وصل شوید. از این دست نرم افزار ها:

• Microsoft Terminal Server | Microsoft Desktop Service 2012
• Microsoft Remote Desktop
• Citrix
• VMware Horizon View
• ۲X

می توان برشمرد.

مجازی سازی نرم افزار | App Virualization

تفاوت آن با “مجازی سازی میزکار” این است که بجای آنکه کل میز کار در اختیار کاربر قرار گیرد فقط برنامه مورد نیاز او در اختیارش قرار می گیرد. و نرم افزار در سمت سرور اجرا شده و از منابع سرور استفاده می شود و در اختیار کاربر قرار می گیرد. برخی فعالان در این حوضه:

• Microsoft Terminal Server | Microsoft Desktop Service 2012
• Microsoft Remote Desktop
• Citrix Xen App
• Microsoft Windows XP-Mode
• قابلیت Unity در VMware Workstation

مجازی سازی شبکه | Network Virtualization

در این نوع از مجازی سازی عناصر متفاوتی را می توان مجازی سازی نمود. مانند روتر ها، سوییچ ها، دیواره های آتش و … . تمامی موارد مجازی سازی توضیح داده شده از این نوع مجازی سازی که “مجازی سازی در لایه شبکه” نام دارد. استفاده می کنند. مثلا در “مجازی سازی در لایه میز کار” سخت افزار شبکه به صورت مجازی برای هر نشست کاربر ایجاد می شود که وابسته به سخت افزار فیزیکی سرور است. در “مجازی سازی در لایه سیستم عامل” سیستم عامل ها با استفاده از کارت شبکه مجازی خود با سخت افزار فیزیکی در ارتباط هستند. برخی از قابلیت های این نوع مجازی سازی با نوع سخت افزاری آن در این زمینه برابری می کنند. قابلیت ها یی همچون:

• QOS | Quality of Service
• ACL | Access Control List
• VLAN | Virtual LAN
• و بسیاری دیگر

خلاصه

دنیای مجازی سازی بسیار گسترده است و پرداختن کامل به آن حتی در چندین کتاب نیز میسر نخواهد بود نوشته پیش رو شروعی بود برای آشنایی شما با این عرصه. برای مطالعه بیشتر در این زمینه بخش “آموزش” را مطالعه نمایید.